ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ

Τι είναι η Ειδική Διαπαιδαγώγηση;

Η ειδική διαπαιδαγώγηση αποτελεί μια σημαντική πτυχή της εκπαίδευσης που ασχολείται με τη διάγνωση και την υποστήριξη παιδιών που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες και διαφορετικές αναπτυξιακές προκλήσεις. 

Στόχος της θεραπευτικής  προσέγγισης στην Ειδική Διαπαιδαγώγηση είναι να βοηθήσει τους μαθητές:

• να κατακτήσουν τη σχολική ετοιμότητα πριν το νέο ξεκίνημα. Μέσα από μία αξιολόγηση για τη σχολική ετοιμότητα το παιδί ελέγχεται για την αδρή και λεπτή κινητικότητα, την πλευρίωση, τις γραφοκινητικές δεξιότητες, την κατάκτηση των προμαθηματικών εννοιών, την επικοινωνία και συναισθηματική ωριμότητα του παιδιού
• να δυναμώσουν τις γνωστικές τους ικανότητές τους (μνήμη, οπτική και ακουστική αντίληψη, εκτέλεση εντολών, φωνολογική ενημερότητα, γλωσσική καλλιέργεια / σημασιολογία, οργάνωση γραφής)
• να καλύψουν μαθησιακά κενά
• να δυναμώσουν την αυτοπεποίθησή τους με τη συνεργασία των εκπαιδευτικών του σχολείου τους, ώστε να ενταχθούν πιο ομαλά στο σχολικό περιβάλλον
• να εξασκήσουν τη Λεπτή και Αδρή τους κινητικότητα
• να εξασκήσουν τις γραφοκινητικές τους δεξιότητες
• να εξασκήσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες
• να αναπτύξουν τη φαντασία τους μέσα από το παιχνίδι
• να αυξήσουν τη συγκέντρωση Προσοχής και τη μείωση της υπερκινητικότητας
• να αναπτύξουν τον προφορικό τους λόγο και την περιγραφική τους ικανότητα
• να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους
• να ενισχύσουν τις αντιληπτικές τους ικανότητες και τη λογικομαθηματική τους σκέψη

Μια από τις βασικές αρχές της ειδικής διαπαιδαγώγησης είναι η αναγνώριση των μοναδικών αναγκών και δυνατοτήτων κάθε παιδιού. Αυτό σημαίνει ότι οι ειδικοί παιδαγωγοί εργάζονται προσεκτικά για να κατανοήσουν τις ιδιαίτερες ανάγκες του παιδιού και να προσφέρουν εξατομικευμένες προσεγγίσεις και προγράμματα εκπαίδευσης.

Μέσω διαφόρων προσεγγίσεων, όπως ειδικά προσαρμοσμένα μαθήματα, τεχνικές εκπαίδευσης και ψυχοκοινωνική υποστήριξη, οι ειδικοί στην ειδική διαπαιδαγώγηση προσπαθούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους και να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.

Επιπλέον, η ειδική διαπαιδαγώγηση συχνά συνεργάζεται και με άλλους ειδικούς, όπως ψυχολόγους και λογοθεραπευτές, για να παρέχει μια ολοκληρωμένη θεραπευτική παρέμβαση στην υποστήριξη των παιδιών με ειδικές ανάγκες.

Πότε ενα παιδί χρειάζεται Ειδική Διαπαιδαγώγηση

Χρειάζεται Ειδική μαθησιακή υποστήριξη, όταν εμφανίζει

Δυσκολία στην έκφραση συναισθημάτων και αδυναμία κατανόησης των συναισθημάτων των γύρω του.

Δυσκολία στην εκτέλεση σύνθετων οδηγιών.

Δυσκολία στη μεταφορά με ακρίβεια του μηνύματος που επιθυμεί να εκφράσει.

Δυσκολία στην περιγραφή απλών γεγονότων.

Δυσκολία στη συνεκτική αφήγηση μιας ιστορίας ή ενός γεγονότος.

Αδυναμία στη διεξαγωγή διαλόγου.

Έλλειψη βλεμματικής επαφής.

Αδυναμία κατανόησης και ανταπόκρισης σε προφορική επικοινωνία.

Χρειάζεται, επίσης, Ειδική Διαπαιδαγώγηση όταν έχει:

• Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (Δυσλεξία, Δυσαριθμησία, Δυσορθογραφία, Δυσγραφία, Δυσπραξία)

• Γενικές μαθησιακές δυσκολίες

• Δυσκολίες Λόγου/Ομιλίας

• Νοητική υστέρηση

• Διαταραχές της συγκέντρωσης/προσοχής (ΔΕΠ-Υ)

• Αναπτυξιακές διαταραχές (π.χ. Αυτισμός)

• Ελλείμματα ακοής / όρασης

• Δυσκολίες στη συμπεριφορά - προσαρμογή (π.χ. επιθετικότητα, εκρήξεις θυμού, δυσκολία στη συναναστροφή με συνομηλίκους, εριστική συμπεριφορά)

• Κινητικές δυσκολίες

Επίσης όταν: 

Παίζει πάντα με τα ίδια πράγματα ή παίζει μόνο του τις περισσότερες φορές.

• Δείχνει να είναι πίσω στην ανάπτυξη και δεν είναι τόσο ανεξάρτητο όσο άλλα παιδιά.

• Δεν μπορεί να κάνει τα πράγματα που έκανε το μεγαλύτερο αδερφάκι του στην ίδια ηλικία.

• Είναι αεικίνητο και δεν βολεύεται πουθενά.

• Δεν καταλαβαίνει κανείς τι λέει.

• Δεν ακούει όταν καλείται όλη η ομάδα να κάνει κάτι.

• Δεν μοιράζεται τίποτα.

• Θέλει την προσοχή σας όλη την ώρα.

• Συχνά αναστατώνεται και είναι δύσκολο να παρηγορηθεί ή έχει εκρήξεις και ξεσπάσματα.

• Δεν μπορεί να κρατήσει ένα πινέλο ή να χτίσει με τουβλάκια όπως άλλα παιδιά τριών ετών.

Πώς επιτυγχάνεται η Μάθηση;

Η μάθηση επιτυγχάνεται μέσω διαφόρων παραγόντων που επιτρέπουν στον μαθητή να αναπτύξει τις δεξιότητές του και να κατανοήσει νέες έννοιες και πληροφορίες. Αυτοί οι παράγοντες συχνά περιλαμβάνουν τη γνωστική επάρκεια του ατόμου, το ενδιαφέρον και την ενεργή συμμετοχή του, καθώς και την υποστήριξη που λαμβάνει από το περιβάλλον του, όπως η οικογένεια και οι εκπαιδευτικοί.

Ένα σημαντικό στοιχείο για την επιτυχία της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι η ενεργή εμπλοκή του μαθητή σε πλαίσια που τον κινητοποιούν και τον ενδιαφέρουν. Όταν ο μαθητής κινητοποιείται και νιώθει ότι η μάθηση έχει σημασία και αξία για τον εαυτό του, είναι πιο πιθανό να επιδείξει ενδιαφέρον και να συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία.

Το στάδιο αναγνώρισης και αντιμετώπισης των μαθησιακών δυσκολιών, ακόμη, απαιτεί συνεργασία μεταξύ διαφόρων ειδικοτήτων, όπως εκπαιδευτικών, ειδικών παιδαγωγών, σχολικών ψυχολόγων, λογοθεραπευτών και άλλων ειδικών. Η ενεργή συμμετοχή της οικογένειας είναι, επίσης, κρίσιμη για την επιτυχή υλοποίηση ενός προσαρμοσμένου προγράμματος υποστήριξης.

Τέλος, η έγκαιρη διάγνωση και η ένταξη των μαθητών σε εξατομικευμένα προγράμματα ειδικής διαπαιδαγώγησης είναι ζωτικής σημασίας, τόσο για την αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών όσο και για την ενίσχυση της εκπαιδευτικής πορείας τους.

Στο εργαστήρι του κέντρου SPECED, η θεραπευτική προσέγγιση στην Ειδική Διαπαιδαγώγιση επικεντρώνεται στους εξής στόχους: